Serbest piyasa savunucusu ve liberal bir düşünür olan Milton Friedman, John Maynard Keynes’le birikte 20. Yüzyılın en etkili iki ekonomistinden biridir. Para, enflasyon ve tüketim konusundaki çalışmalarıyla 1974 yılında Nobel İktisat ödülü kazanmıştır. Ancak onun ünü, daha çok Keynesyen...
Ceteris Paribus, iktisat biliminde sıklıkla kullanılan Latince kökenli bir kavram olup “diğer koşullar sabit tutulduğunda” demektir. Diğer bir ifadeyle Ceteris Paribus, ekonomide iki değişken arasındaki ilişkinin zaman içindeki değişimi izlenirken, onlar arasındaki bir neden-sonuç ilişkisi kurulurken diğer değişkenlerin sabit tutulduğu...
Post-fordizm, fordizmin krize girmesiyle birlikte 1970’lerden itibaren ortaya çıkan yeni bir “üretim ve tüketim paradigması” dır. Piyasadaki farklılaşmış taleplere yanıt verecek şekilde, nispeten az ancak çok çeşitli sayıda ürünlerin üretilmesi, üretimin ve işgücünün esnek hale getirilmesi, üretimde kullanılan...
Neo-liberalizm kavramı, özellikle son 30 – 40 yılda politik ve ekonomik tartışmaların merkezine oturmuş durumda. Hatta birçok düşünüre göre neoliberalizm, yaşadığımız dünyayı şekillendiren yegâne ideoloji ve bizler “neoliberalizm çağı” nda yaşamaktayız. Peki neoliberalizm ne demek? Liberalizmle arasındaki farklar neler? Neoliberalizm,...
İnsanların maddi istek ve gereksinimlerini karşılamak amacıyla giriştikleri üretim, bölüşüm ve tüketim gibi etkinlikleri inceleyen bilim dalına iktisat ya da ekonomi denir. İktisat birey ve toplumların sınırsız istek ve ihtiyaçlarını karşılamak için, sahip oldukları sınırlı kaynakları nasıl ve ne şekilde kullanacaklarını...
Kapitalizm, günümüzde sıklıkla kullanılmakta olan bir kavram. Kapitalizm, kimi zaman yaşadığımız birçok olumsuzluğun sebebi olarak gösterilmekte ve eleştirilmekte, kimi zamansa dünyadaki maddi gelişmenin tetikleyicisi olarak övülmektedir. Peki kapitalizm gerçekte nedir? Yazımızda kapitalizmi en basit anlamıyla tanımlamaya çalışacak ve ardından...
Fordist işletmelerin gerektirdiği endüstriyel iş bölümü ve uzmanlaşma üzerine kurulan ve Fordizmle eş zamanlı olarak ortaya çıkan Taylorizm, ABD’li mühendis ve iktisatçı Frederick Winslow Taylor tarafından ortaya atılmış bir iş yönetim modelidir. Kısaca tanımlayacak olursak Taylorizm; vasıfsız işgücü istihdamına,...
“Her arz kendi talebini yaratır” ifadesi “Mahreçler Kanunu” olarak da bilinen Say Kanunun ifadesidir. Say yasası olarak da bilinir. Jean Baptist Say adındaki klasik iktisatçı tarafından ortaya atılan bu görüşe göre, bir mal üretilirken üretim faktörlerine yapılan ödemeler aynı zamanda...
Liberal düşüncenin temel söylemlerinden biri olan “Bırakınız yapsınlar, bırakınız geçsinler” felsefesinin ekonomik gerekçesi yine Liberalizmin önemli argümanlarından biri olan “görünmez el” prensibiyle ilgilidir. Liberalizmin önemli temsilcisi Adam Smith tarafından ortaya atılan görünmez el prensibi, piyasanın kendi iç işleyişine bırakıldığı ve...
Kutuplaşma Teorisi, gelişmiş ülkeler ile az gelişmiş ülkelerin birbirleriyle serbest ticaret yapmalarının az gelişmiş ülkeler aleyhine işleyeceğini savunan iktisat yaklaşımıdır. Peki Kutuplaşma Teorisi kimin teorisidir? Kutuplaşma Teorisi, İsveçli iktisatçı Gunnar Myrdal‘in teorisidir ve 1959 yılında ortaya atılmıştır. Bu teoriye göre,...