Felsefe Tarihi

Latince kökenli bir kelime olan Nihilizm, “nihil” yani “hiç” kelimesinden türemiş olup Türkçe’ye “hiççilik” olarak çevrilmiştir.   Nihilizm, hiçbir değer ya da evrensel gerçek tanımayan görüşlerin ortak adıdır.   Nihilizm, “hayatta bazı üstün değerlerin olduğunu ve hayatın bu üstün değerler uğruna yaşanması” gerektiği düşüncesini anlamsız bulur.    Nihilizme göre evrende ve yaşamda herhangi bir değişmeyen öz, değişmeyen bir hakikat ya…

“Tanrı öldü. Onu biz öldürdük.” ya da “Beni öldürmeyen şey, güçlendirir” gibi oldukça sıradışı ve kışkırtıcı aforizmalarıyla tanınan Alman Filozof Friedrich Nietzsche, 1844 yılında doğdu.   Belli ölçülerde Schopenhauer ve Heraclitus gibi filozoflardan etkilense de felsefe tarihinin diğer pek çok filozofuna karşı negatif bir bakış açısı geliştiren Nietzsche, ortaya koyduğu düşüncelerle, oldukça özgün bir profil sergilemişti.    Üretim süreci, yaşadığı…

Gerçeklik ve Doğruluk kavramları günlük dilde sıkca birbiri yerine kullanılan ve sanki aralarında herhangi bir anlam farkı yokmuş gibi görülen kavramlardır.    Ancak bu iki kavram, bilgi ve varlık felsefesi (epistemoloji ve ontoloji) açılarından değerlendirilirse, birbirinden farklı şeyler oldukları ortaya çıkar.   Şimdi kısaca bu farkı inceleyelim.    Gerçek, insan bilincinden bağımsız olarak vardır.   Gerçek, bizim dışımızda ve bizden…

Fransız Filozof Michel Foucault, 1826 – 1984 yılları arasında yaşadı.   Çağımızın en önemli düşünürlerinden biri olarak kabul edilen Foucault yaptığı multidisipliner çalışmaları nedeniyle; tarihçi, edebiyat eleştirmeni, antropolog ve sosyolog kimliğiyle tanınır.   Foucault, ortaya koyduğu düşüncelerle postmodernizmin kurucuları arasında sayılmış ve onun ortaya koyduğu tezler, benimsensin ya benimsenmesin bir çok sosyal bilimci tarafından özenle dikkate alınmıştır.    Micheal Foucault…

Kant’ın Felsefe Tarihi Açısından Önemi   Ünlü Alman filozof Immanuel Kant, günümüzde Rusya sınırları içerisinde yer alan Kaliningrad’da 1724 yılında doğdu.    Felsefe tarihinin en çok tartışılan, en etkili ve en karmaşık isimlerinden biri olarak görülen Immanuel Kant, özellikle ”Bilgi Felsefesi” ve “Ahlak Felsefesi” yani “Etik” alanında yaptığı çalışmalarla ünlüdür.   “Pratik Aklın Eleştirisi” ve “Ahlak Felsefesinin Temellendirilmesi” , “Gelecekte…

  Türkçeye bilinmezcilik olarak çevrilen Agnostisizm, tanrının var olup olmadığının bilinemeyeceğini savunur.   Bu görüşü savunanlara ise “agnostik” yani “bilinmezci” denir.   Agnostik düşünceye göre, insan aklı Tanrı hakkında bir tutum sergileyebilecek durumda değildir.   Bu nedenle Tanrı hakkında konuşmak anlamsız ve imkânsızdır.   Ancak buradan hareketle agnostik düşüncenin dinler hakkında da aynı şekilde düşündüğü sanılmamalıdır.    Agnostisizm’in dinler hakkındaki…

Ateizm yani tanrıtanımazcılık, bazı nedenlerden hareketle Tanrı’nın ya da herhangi bir ruhsal ve uhrevi varlığın olmadığını savunan bir düşünce biçimidir. Bu düşünce biçimini savunanlara Ateist denir.   Ateistleri Tanrı’nın var olmadığı fikrine götüren nedenler çeşitlidir. Bu nedenleri kısaca inceleyecek olursak;     Tanrı’nın Kanıtlanamaması   Ateizm’e göre varlığı kanıtlanamayan bir şeyin, varlığına inanmak mantıklı bir tutum değildir.   Mahkeme örneğinde…

Latince bir ifade olan “cogito ergo sum“, “Düşünüyorum, o halde varım” olarak Türkçeye çevrilmiştir.   Descartes tarafından ortaya atılan bu önerme, ünlü filozofun en bilinen ve ünlü önermesidir. Peki Descartes “cogito ergo sum” diyerek neyi anlatmaya çalışmıştır?   Descartes bu önermesini, kendisinden şüphe edilmesi mümkün olmayan kesin bilgiye ulaşmaya çalışırken ortaya atmıştır. Descartes, kendisinden şüphe edilmesi mümkün olmayan bu kesin…

Sofist sözcüğü, Yunanca’da “bilgili kişi” anlamına gelmektedir.   Sofistler, eski Yunanistan’ın belli başlı kentlerini gezerek ders veren kişilerdir.   Bu dersler genellikle güzel konuşma yani hitabet ve politik yaşamda başarılı olmak üzerinedir. Çünkü o dönemde eski Yunanistan’ın toplum yaşamında demokrasi fikri ağırlık kazanmaya başlamış ve bu nedenle de güzel konuşma ve toplulukları etkileyip inandırma önem kazanmıştır.   Dolayısıyla sofistler, herkes…

Felsefe Ne Demek? Felsefenin Tanımı ve Amacı Felsefe, insan yaşamını ve dünyayı, insan aklıyla açıklamaya çalışan bir düşünsel etkinliktir. Felsefenin kelime anlamına baktığımızda, Türk Dil Kurumu felsefenin tanımını; (1) Varlığın ve bilginin bilimsel olarak araştırılması, (2) Dünya görüşü ya da (3) Bir konudaki soyut düşünüş gibi ifadelerle yapmaktadır.    Kelime, antik Yunanca’dan Arapçaya oradan da Türkçeye geçmiştir.   Kelimenin Yunanca…