Miryokefalon Savaşının Tarihsel Önemi:
Miryokefalon Savaşı, Anadolu Selçuklu Devleti ile Bizans İmparatorluğu arasında 1176 yılında yaşandı. Dönemin Selçuklu Sultanı II. Kılıçarslan, Bizans İmparatoru ise I. Manuel Komnenos’dur.
Anadolu Selçuklu Devletinin galibiyetiyle sonuçlanan bu savaş, Bizans’ın Anadolu’yu Türkler’den geri alma ümidini tamamen yok etmiştir. Bu özelliğiyle Miryokefalon bir anlamda Anadolu’nun tapusunu Türklere geçirmiş ve “Yurt Tutan Savaş” olarak anılmıştır (Malazgirt – Yurt Açan, 30 Ağustos – Yurt Kurtaran).
Dahası bu savaşın ardından Avrupa kaynakları, Anadolu coğrafyasından “Türkiye” olarak bahsetmeye başlayacaktır.
Miryokefalon Savaşının Nedenleri:
Türkler, Büyük Selçuklu Devleti’nin Bizans’a karşı kazandığı Malazgirt Zaferi ile birlikte Anadolu’ya girmeye başlamış ve bu dönemden itibaren Bizans’la sürekli bir mücadele içinde olmuşlardır.
Nihayet bu mücadelelerin bir sonucu olarak Anadolu Selçuklu Devleti, Kutalmışoğlu Süleyman Şah önderliğinde 1075 yılında İznik’te kurulmuştur.
Ancak Selçuklu Türkleri ile baş edemeyen Bizans’ın çağrısıyla Haçlı Seferleri başlamış ve Selçuklular devletin başkentini Konya’ya taşımak zorunda kalmışlardır.
Bundan sonraki süreçte de Bizans ve Selçuklular arasındaki çatışmalar son bulmamış, ancak iki devlet 1162 yılında Sultan II. Kılıçarslan döneminde 13 yıl sürecek bir ateşkes antlaşması imzalamışlardır. Bu antlaşmaya göre Selçuklu ve Bizans Devletleri birbirinin aleyhine bir ittifakta bulunmayacak ve savaşlarda yer almayacaklardır. Ayrıca her iki devlet karşı tarafa yapılan saldırı durumunda diğerine yardım edecektir.
Ancak Selçuklulu tahtından bulunan Sultan II. Kılıçarslan’ın bu ateşkes sayesinde kısa sürede Sakarya’dan Fırat’a kadar olan bölgedeki iktidarını sağlamlaştırması ve açıktan Selçuklu Devletinin desteğini görmeseler de bazı Türkmen topluluklarının Batı Anadolu’ya olan akınlarına devam etmeleri Bizans’ı tedirgin etmiştir.
Böylece yıllardır Türklerin Anadolu’da siyasi bir birlik kurmalarını önlemeye çalışan Bizans, haçlı seferlerinin başlamasının üzerinden 75 yıl geçtikten sonra, büyük külfetlere katlanarak elde ettiği kazanımlarının yok olduğunu görerek son bir hamle yapmaya karar verdi ve Selçuklularla yaptığı antlaşmayı bozdu.
İmparator Manuel Komnenos, devletin bütün imkanlarını seferber ederek önemli bir ordu topladı ve 1176 yılında Selçukluya karşı harekata geçti.
Ancak Bizans kuvvetleri 17 Eylül 1176 tarihinde, Denizli yahut Beyşehir yakınlarında olduğu tahmin edilen ve Miryokefalon olarak adlandırılan geçitte Selçuklu kuvvetleri tarafından pusuya düşürülerek ağır bir yenilgiye uğratıldı.
Bu savaşla birlikte Bizans, Anadolu’yu kurtarma ümitlerini de ebediyen kaybetmişti.
Sonuç olarak Miryokefalon Savaşının nedenleri üç maddede özetlenebilir:
- Anadolu Selçuklu Devleti’nin sınırlarının giderek genişlemesi ve Anadoludaki Türk birliğinin sağlamlaşması,
- Bizans’a karşı Türkmen akınlarının sürmesi ve en önemlisi de
- Bizans’ın ne pahasına olursa olsun Türkleri Anadolu’dan atmak istemesi.
Miryokefalon Savaşının Sonuçları:
Türk tarihinin “dönüm noktalarından” biri sayılan Miryokefalon Savaşının önemli sonuçları şöyle özetlenebilir:
- Anadolu’da siyasi dengeyi Türklerin lehine çeviren Miryokefalon Savaşı sonucunda Bizans Anadolu’ya yeniden hâkim olma düşüncesinden uzaklaşmış ve elinde kalan kıyı bölgelerdeki arazileri korumaya yönelik politikalar izlemeye yönelmiştir. Bu bağlamda Bizans, bu zaferin ardından saldırı durumundan savunma durumuna geçmiştir.
- Malazgirt Zaferi’yle Türklere açılan yeni yurt Anadolu, Miryokefalon Zaferi’yle korunmuş ve emniyet altına alınmıştır. Bu nedenle bu savaş Anadolunun tapusu olarak bilinir ve “Yurt Tutan Savaş” olarak anılır.
- Miryokefalon Zaferiyle Anadolu, Türkler için güvenli bir yurt hâline gelmiş, bu dönemde Orta Asya’da Moğol tehlikesinin baş göstermesi üzerine birçok Türkmen boyu Anadolu’ya göç ederek Anadolu’nun Türkleşmesini sağlamıştır.
- Miryokefalon zaferi, Bizans’ı Anadolu Selçukluları için bir tehlike olmaktan çıkarmış, Bizans’ın Türkleri Anadolu’dan atma hayallerine son vermiştir. Dolayısıyla bu savaş, Selçuklular için hem Bizans yönünde ilerlemeyi mümkün kılmış hem de Anadolu’da savaşları büyük ölçüde bitiren bu zafer sonucunda Anadolu Selçuklu devleti, iktisadî, sosyal ve kültürel açıdan gelişme fırsatı bulmuştur.
- Miryokefalon Savaşı’nın ardından Anadolu’da tekrar güçlü bir Selçuklu hâkimiyeti başlamış, bu savaşla Anadolu’nun artık kesin olarak bir Türk yurdu haline geldiği tüm dünyaya ilan ve ispat edilmiştir. Bu savaşın ardından Anadolu, Avrupa kaynaklarında “Türkiye” olarak anılmaya başlamıştır.
- Anadolu Selçuklu Devleti, bu savaş neticesinde Anadolu’nun oldukça büyük bir kısmını hakimiyeti altına alarak, Anadolu Türk siyasal birliğini kurmuştur.
- Miryokefalon Savaşı, Bizans’ın yıkılışına kadar Türkler üzerine düzenlenen son büyük çaplı askeri sefer olmuştur.
- Miryokefalon Zaferinin ardından Bizansla imzalanan barış antlaşmasıyla Bizans vergiye bağlanmış, Kütahya ve Eskişehir illeri Bizans ve Anadolu Selçuklu arasında sınır olarak kabul edilmiştir.
Teşekkürler yardımcı oldu