Milli Mücadeleyi Konu Alan Roman ve Şiirler

Millî Mücadele, hem savaşın yaşandığı dönemde hem de savaştan sonraki dönemde sanat ve edebiyat dünyamızdaki birçok sanatsal ve kültürel yapıta ilham kaynağı olmuştur.

 

Kurtuluş Savaşı’nı destekleyen yazarlar, şairler ve gazeteciler Millî Mücadele anlayışının ve bilincinin gelişip yaygınlaşmasında, halka ulaştırılmasında önemli bir görev üstlenerek Millî Mücadele’yi genç kuşaklara aktarmışlardır.

 

Kurtuluş Savaşına doğrudan katılan ve orduda onbaşı ve çavuş gibi rütbelerde görev alan Halide Edip Adıvar, bu süreçte yaşadıklarını yapıtlarına aktaran yazarların başında yer alır.

Yazarın bu tanıklığının en önemli ürünleri hiç şüphesiz 1922’de kaleme aldığı “Ateşten Gömlek” adlı romanı ve 1928 yılında yayınlanan “Türk’ün Ateşle İmtihanı” adlı anı kitabıdır.

 

Millî Mücadele Dönemi’nden sonra yazılmış olsa da dönemin ruhunu çok iyi yansıtan eserler de mevcuttur.

 

Bu eserlerden biri Tarık Buğra’nın “Küçük Ağa” adlı romanıdır. Tarık Buğra, bu romanında Anadolu insanının Millî Mücadele’ye bakışını ve halkın Millî Mücadele’ye katılımını sağlamak amacıyla yapılan çalışmaları anlatmaktadır.

 

Yine Kemal Tahir’in “Esir Şehrin İnsanları” ve “Yorgun Savaşçı”, Samim Kocagöz’ün “Kalpaklılar” ve “Doludizgin”, Aka Gündüz’ün “Dikmen Yıldızı”, Mithat Cemal Kuntay’ın “Üç İstanbul”, Yakup Kadri Karaosmanoğlu’nun “Yaban”, Turgut Özakman’ın “Şu Çılgın Türkler” adlı yapıtları Millî Mücadele’yi konu alan başlıca romanlar olarak ön plana çıkmıştır.

 

Millî Mücadele’yi destekleyen gazetecilerin başında yer alan ve her zaman Mustafa Kemal’in yakınında olan Falih Rıfkı Atay ise bu dönemle ilgili anılarını “Çankaya” adlı yapıtında toplamıştır.

 

Milli Mücadele dönemi konusunda araştırma inceleme türünde de birçok eser kaleme alınmıştır. Şevket Süreyya Aydemir’in yazmış olduğu üç ciltlik “Tek Adam” dizisi bu eserler arasında önemli bir yere sahiptir.


Kurtuluş Savaşı’nı ilk ağızdan belgelerle ortaya koyan en önemli yapıt ise hiç kuşku yok ki Mustafa Kemal’in 15 – 20 Ekim 1927’de CHP’nin kurultayında okumuş olduğu “Nutuk”tur.

 

1919 senesi Mayısının on dokuzuncu günü Samsun’a çıktım.” cümlesiyle başlayıp “Gençliğe Hitabe” ile biten “Nutuk”, 1919- 1927 yılları arasını tüm ayrıntılarıyla ele almaktadır.

 

Milli Mücadeleyi konu alan şiir türünde de pek çok eser verilmiştir. Bu türde Kemalettin Kamu’nun “Dumlupınar Önünde”, Fazıl Hüsnü Dağlarca’nın “Üç Şehitler Destanı”, Nâzım Hikmet’in “Kuvay-ı Milliye Destanı”, Cahit Külebi’nin “Atatürk Kurtuluş Savaşı’nda” adlı şiirleri oldukça önemlidir.