Proletarya Nedir? Ne Demektir? Kısaca Anlamı

Proletarya Kelimesinin Tanımı

Proletarya, genellikle Marksist yani Komünist literatürde kullanılan bir kavramdır. 

Üretim araçlarına sahip olmadığı için, emek gücünü belirli bir ücret karşılığında, sermaye sahiplerine satan insana proleter, bu insanların oluşturduğu sınıfa ise proletarya denir. 

Bir başka ifadeyle, belli bir ücret karşılığında maaşlı çalışan kesime proletarya denir. 

Burada alınan maaşın az ya da çok olması önemli değildir. Önemli olan, ücretli bir işte emeğini satarak çalışmaktır. 

Komünizm ve Proletarya Kavramı

Komünist ideolojiye göre, kapitalist toplumlarda iki büyük sınıf vardır: Proletarya ve Burjuva. 

Bu sınıfların ne anlama geldiklerini bir örnekle açıklayacak olursak;

Bir fabrika sahibini ve bu adamın fabrikasında çalışan işçileri düşünelim. 

Fabrika sahibi, elinde bulunan tesis, makina ve bilumum üretim araçları sayesinde fabrikasında insanları çalıştırabilir ve bu çalışmaları karşısında insanlara belli bir maaş öder. Bu örnekte fabrika sahibi burjuva sınıfını, işçiler ise proleter sınıfı temsil eder. 

Komünist ideolojiye göre proletarya emeğini sermaye sahibine satarak, kendisinin sömürülmesine izin verir. 

Çünkü burjuva sınıfının, proleter sınıfa verdiği maaş, her zaman emeğin ürettiği değerin çok altındadır. 

Bu değerin büyük bölümüne burjuva yani sermaye sahibi kapitalist sınıf el koyar. Böylece bu sınıf giderek zenginleşir, proletarya ise bu sarmal içerisinde sürekli olarak emeğini satmak ve böylece sömürülmek zorundadır. 

Özetle Komünist düşünceye göre kapitalist düzende kar, her zaman işçi sınıfının yani proletaryanın sömürülmesi üzerinden elde edilir. 

Bunun böyle gitmeyeceğini düşünen Komünist ideolojinin fikir babası Karl Marx, proletaryayı bu durumdan kurtaracak olanın, yine proletaryanın kendisi olduğunu düşünür. 

Marx’a göre “zincirlerinden başka kaybedecek bir şeyi olmayan” proletarya yani işçi sınıfı, bir devrimle iktidara el koyacak ve kendi diktatörlüğünü kuracaktır. 

Bu diktatörlük, “sosyalizm” olarak adlandırılan ve “komünist” toplumdan önceki son aşama olan, bir ekonomik ve siyasal düzeni inşa edecektir. 

Sosyalizmde, üretim araçları devletleştirilerek, sermaye sahibi sınıf ortadan kaldırılacaktır. 

Yukarıdaki örneği baz alırsak, fabrikalar devlete bir anlamda bütün topluma ait olacak, böylece herkes herhangi bir kişinin hesabına değil, tüm toplumun hesabına çalışacaktır. 

Herkesin yeteneğine göre çalıştırılacağı bu sistemde ortaya çıkan zenginlik, insanlar arasında, hangi işte çalıştıklarına bakılmaksızın ihtiyaçlarına göre paylaşılacaktır. 

Özetle;

• Emeğini satmak zorunda kaldığı sermaye sahipleri tarafından sömürülen, 
• Sömürüldüğünün bilincine varan ve
• Kendisinin sömürülmesine dayalı Kapitalist sistemi ortada kaldıracağı varsayılan toplumsal sınıfa Komünist İdeolojide proletarya adı verilmektedir.