Hunlar Kimdir? Hun Devletleri Hakkında Kısa Bilgi

Hunlara ait ilk bilgilere Çin kaynaklarında rastlanır. Bu kaynaklarda “Hiung-nu” şeklinde geçen Hun sözcüğü halk, insan anlamına gelmektedir.

 

Hun Türkleri, tarihte bilinen ilk Türk devleti olan ve Büyük Hun Devleti ya da Asya Hun Devleti olarak anılan devleti kurmuşlardır.

 

Hun Türklerinin ilk yurtları, Orhun Selenga Irmakları ile Ötüken çevresidir.

 

 

Arkalarında yazılı bir kaynak bırakmayan Hunlara ilişkin bilgilere Çin kaynaklarından ulaşılmaktadır. 

 

Buna göre Teoman (Tou-Man ya da Şanyü olarak da bilinir), Büyük Hun Devletinin bilinen ilk hükümdarıdır.

 

Teoman, en çok Çin üzerine yaptığı akınlarla bilinir. Çünkü bu Türk akınları, Çin Seddinin yapılmasının en önemli nedenleri arasında sayılır.  

 

Hunlarin en meşhur ve en büyük hükümdarı ise Mao-Tun yani Mete Han’dır.  

 

Türkleri bir bayrak altında toplayan Mete Han döneminde Asya Hunları en parlak dönemlerini yaşamışlardır.

 

Mete döneminde Asya Hun Devletinin toprakları, Kore’den Aral Gölü’ne, Baykal Gölü’nden Çin Seddi’ne ve Doğu Türkistan’ı içine alarak Tibet’e kadar uzanmıştı. 

 

Ayrıca Mete’nin, yeni bir ordu düzeni olan onluk sistemi kurmuş olması onun en önemli ve en bilinen özelliğidir.

 

Dünya askeri tarihi açısından oldukça önemli olan bu gelişme, Türk Silahlı Kuvvetlerinin de kuruluş tarihi olarak kabul edilmektedir. 

 

 

 

Meteden sonra zayıflamaya başlayan Asya Hun Devleti, Ho-Han-Yeh‘in hükümdarlığı döneminde ikiye bölünmüştür.

 

Parçalanan Hunlar zamanla, Çin hâkimiyetine girerken Kuzey Hunlarının batıya doğru başlattıkları göç Kavimler Göçüne neden olmuştur.

 

Balamir komutasındaki Türkler İtil nehrini geçip Avrupa’ya doğru harekete geçince burada yaşayan Ostrogotlar, Vizigotlar ve Vandallarin Avrupa içlerine doğru göç etmelerini sağlamıştır.

 

Bu göç, Avrupa’nın etnik ve siyasal yapısını önemli ölçüde etkileyecektir.

 

Balamir Kağan tarafından Doğu ve Orta Avrupa’da kurulan Avrupa Hun Devleti, en parlak dönemini Atilla döneminde yaşamıştır.

 

Batılılar tarafından “Tanrının kamçısı” olarak adlandırılan Attila (441-453), Avrupa Hunlarının sınırlarını Asyadaki Balkaş Gölü yakınlarından Atlas Okyanusu’na değin genişletmiş, Doğu ve Batı Roma’yı Margos ve Anotolyos anlaşmaları ile vergiye bağlamıştır.

 

Attila 453 yılında öldükten sonra yerine geçen oğulları zamanında zayıflamaya başlayan Avrupa Hun Devleti, 469 yılında yıkılmıştır.

 

Görüş ve Önerileriniz İçin