Berlin Duvarı, Doğu Almanya olarak da bilinen, Komünist Alman Demokratik Cumhuriyeti tarafından 1961 yılında inşa edilen ve siyasi olarak zaten bölünmüş olan Berlin’i fiziksel olarak da ikiye bölen duvardır.
Berlin Duvarı, Soğuk Savaş boyunca demokratik Avrupa ile komünist Avrupa’yı birbirinden ayıran demir perdenin mükemmel bir sembolüydü. Duvar, ikiye bölünmüş dünyayı simgeliyordu.
Peki Berlin Duvarı neden inşa edildi ve nasıl kuruldu?
İkinci Dünya Savaşı’nın ardından yenilen Almanya, hem Sovyetler Birliği tarafından hem de İngiltere ve ABD gibi müttefik güçler tarafından işgale uğradı ve bu işgal sonucunda ikiye bölündü. Bu işgalin en çok belirginleştiği yer ise Berlin oldu. Almanya’nın başkenti Berlin; Sovyetler Birliği, ABD, İngiltere ve Fransa tarafından işgal edilmişti.
Bu işgal sonucunda Doğu Almanya’da Sovyetlerin kontrolünde bir komünist rejim kurulurken; Batı’da ise Amerika ve İngiltere gibi ülkelerle ittifak halinde bulunan demokratik bir rejim kuruldu.
Ancak Doğu Almanya içerisinde yaşamak zorunda kalan bazı Almanlar, zamanla Sovyetler Birliği ve Komünizm etkisi altında yaşamaktan vazgeçerek Batı Almanya’ya iltica etmeye başladılar.
Bu insanların sayısında zamanla yaşanan artış, Doğu Almanya rejiminin bu durumdan rahatsız olmasına neden oldu. Sayı öylesine artmıştı ki, örneğin 1949’dan 1959’a kadar geçen 10 yıllık süre boyunca iki milyonun üzerinde insan Doğu Almanya’yı terk etmişti.
Bu terk edişin önüne geçmek için Doğu Almanya ve Sovyet yöneticilerinin buldukları çare, Berlin’i ikiye bölecek bir duvar örmek oldu. Bunun üzerine 12 ve 13 Ağustos 1961 tarihinde, Doğu Berlin ilk etapta dikenli tellerle çevrilerek, Berlin’in diğer bölgelerinden izole edildi. Daha sonra yaklaşık 46 km boyunca 3,6 metre uzunluğunda beton bir duvar inşa edildi.
Bu duvar yaklaşık 28 yıl boyunca ayakta kaldı. Sovyetler Birliğinin çökmeye başladığı ve Doğu Avrupa’daki hâkimiyetini yitirdiği bir dönemde, 9 Kasım 1989’da yıkıldı. Duvarın çoğu, bölünmüş Almanya’ya son verdiklerini düşünen insanlar tarafından parçalanmıştı. Bu doğru bir düşünceydi.
Nitekim, Berlin Duvarı’nın çökmesinden kısa bir süre sonra, 3 Ekim 1990’da Almanya yeniden birleşti ve Almanya Federal Cumhuriyeti adı altında tek bir ülke haline geldi.