Çin’in ilk Cumhurbaşkanı olan Sun Yat Sen, Çin’de Cumhuriyetçi akımın kurucusu ve Çin’in ilk modern devlet adamı olarak kabul edilir. Diğer bir ifadeyle “Modern Çin’in Babası” dır. 12 Kasım 1866’da yoksul bir köylü ailenin çocuğu olarak doğdu. İlkokulu Honolulu’da okuduktan sonra orta ve lise öğrenimini Kanton’da Queens College’de yaptı, 1887-1892 yılları arasında da Hong Kong’da tıp eğitimi gördü.
Sun Yat Sen üniversite eğitimi sırasında Hristiyanlığı kabul etti. Ayrıca yine üniversite eğitimi sırasında Batılı düşünürlerin etkisi altında kaldı ve özellikle Darwin’in evrim kuramı oldukça ilgisini çekti.
Kanton’da daha lise öğrencisiyken, Mançu Hanedanına yani Çin’deki imparatorluk yönetimine karşı mücadele veren gizli örgütlerle ilişki kuran Sun Yat Sen, 1894 yılında Saray’a karşı olan tüm çevreleri tek bir parti çatısı altında toplamak amacıyla “Çin Kalkınma Derneği’’ni kurdu.
Sun Yat Sen, İmparatorluk yönetimine karşı olan faaliyetleri nedeniyle 1895 yılında Çin’den kaçmak zorunda kaldı ve on yıl boyunca dünyanın pek çok yerine giderek diplomatik ve mali destekler aradı. Sun Yat Sen’in bu faaliyetleri onun dış dünyada tanınmasını ve uluslararası bir siyasal kimlik kazanmasını sağladı.
Sun Yat Sen 1911’deki devrimin başarı kazanması üzerine Çin’e geri dönerek geçici bir süre için Çin’in ilk cumhurbaşkanı oldu. Fakat kısa bir süre sonra yerini General Yuan Şi Kay’a bırakmak zorunda kaldı. Ve tekrar ülkeden kaçtı.
Yuan Şi Kay’ın denetimi uzun süre elinde tutamaması ve Kanton’da “Güney Çin Askeri Hükümeti” nin kurulması üzerine tekrar ülkesine dönen ve ülkenin başına geçen Sun Yat Sen, ilk kez fikirlerini serbestçe uygulamaya koyabildi. Bununla birlikte “savaş ağaları” olarak anılan Kuzeyli tutucu güçlerin saldırılarına karşı koymak zorundaydı. Bu nedenle başlangıçtaki siyasal konumundan daha sola kaymak zorunda kaldı. Sovyetler Birliği ile ve Çin komünistleriyle güç birliğine yöneldi. Sun Yat Sen tarafından kurulan “Kuomintang” adlı parti içinde Sun Yat Sen’ciler ve komünistler bir arada çalıştılar.
Sun Yat Sen, 1924 yılında siyasal düşüncesini sergileyen kalın bir kitap yayınladı. Bu kitap “Üç Halkçı ilke Üstüne Dersler” adını taşıyordu. Sun Yat Sen’in düşüncesinin temeli milliyetçilik, demokrasi ve sosyalizm ilkeleriydi. Çin’in gerçekten bağımsız ve modern bir ülke olmasını amaçlıyordu. Ancak 1925 yılında mücadelesini az çok sağlam bir aşamaya getiremeden öldü.