Rusya Siyasal Sistemi Hakkında Bilgi

Rusya’da hükümet sistemi yar-başkanlık olarak adlandırılmakla beraber Anayasa, cumhurbaşkanına herhangi bir modern demokrasiye oranla çok daha geniş yetkiler tanımıştır. Cumhurbaşkanı idari yargıyı neredeyse bütünüyle değiştirebilecek ve yeniden kurabilecek güçtedir.

 

Rusya Federasyonu Cumhurbaşkanı, genel, eşit ve doğrudan seçim hakkına dayanarak, gizli oylamayla altı yıl için seçilir. Aynı kişi arka arkaya iki dönemden fazla Rusya Federasyonu Cumhurbaşkanı olarak görev yapamaz.


Cumhurbaşkanı, anayasa ve federal kanunlara uygun olarak devletin iç ve dış politikasının temel yönlerini belirler, devletin başı olarak Rusya Federasyonu ülke içinde ve uluslararası ilişkilerde temsil eder. Temel politik konulara karar verme hususu, Cumhurbaşkanının yürütme organının başı olma özelliğine dikkat çekmektedir bu yetki başbakana verilmiş değildir.

 

Mevcut düzenlemeler, başbakanın Cumhurbaşkanına bütünüyle sadakatini doğurur. Başbakan ve Cumhurbaşkanı arası politik görüş ayrılığı ihtimali yoktur. Başbakanının herhangi bir zamanda, Cumhurbaşkanı tarafından görevden alınabileceği anayasada düzenlenmiştir.

 

Rusya’da yasama yetkisi, yasama ve yürütme organları arasında bölünmüştür. Cumhurbaşkanı, Federasyon Konseyi, Devlet Duması, Hükümet ve Federe unsurların yasama organları yasama yetkisine sahiptir. Ancak hemen belirtelim ki, Cumhurbaşkanının güçlü konumu yasama üzerinde de etkilidir. Örneğin Başbakan’ın, cumhurbaşkanı tarafından göreve getirilmesinde Devlet Duması’nın rızası gerekir, ancak Başbakan adaylarının Devlet Duması tarafından üç kez geri çevrilmesi halinde Cumhurbaşkanı, Devlet Dumasını feshedebilir.

 

Rusya’nın federal yapısının da diğer federal ülke yapılarına benzemediği söylenebilir. Rusya Federasyonu’nun cumhuriyetler, topraklar, vilayetler, federal şehirler, özerk vilayetler ve özerk alanlardan oluştuğu düzenlenmiştir. Federe birimlerin eşit hak ve sorumluluklara sahip olduğu ilan edilmesine rağmen uygulamada bazılarının diğerlerinden daha fazla devlet yetkisine sahip olduğu görülür.

 

Örneğin, Tataristan’ın 15’den fazla yabancı ülkede temsilcisi vardır. Bir başka örnek, Başkurdistan, Dağıstan ve Tataristan’ın aralarında bulunduğu bazı federe birimlerin, federal politikalara karşı olan bağımsız bir diplomatik tavır ile KKTC’yi tanımalarıdır. Dolayısıyla Rusya’daki federal yapının dünyadaki diğer federal devletlere göre daha gevşek olduğu görülür. Ancak Rusya’nın üniter hassasiyetlere sahip olduğu belirtilmelidir.

 

 

Rusya, federal kontrolü güçlendirmek amacıyla bir dizi kararlar almaktadır. Örneğin 2004 yılında çıkarılan bir kanunla valilerin atanması ile ilgili usul değiştirilmiş; daha önce bölgenin seçmenleri tarafından doğrudan seçilen valilerin Cumhurbaşkanı’nın önerisiyle bölgesel meclisler tarafından atanması uygulamasına geçilmiştir.

 

Sonuç olarak,

Rusya Federasyonu’ndaki siyasal sistemin temel özelliğinin çok güçlü bir cumhurbaşkanı olduğu söylenebilir. Batı tipi demokrasilerden oldukça farklı olan bu yapı, özellikle Rus siyasal kültürüne hakim olan güçlü devlet imgesinin de etkisiyle Rus Kamuoyunun büyük bölümünde kabul görmüştür.

Görüş ve Önerileriniz İçin