Mümtaz Turhan’ın “Garplılaşmanın Neresindeyiz?” adlı eserinin temel vurgusu, eğitim üzerinedir. Türkiye’nin gelişebilmesi ve kalkınabilmesinin yolunu eğitimde gören Turhan, bu konuda oldukça özgün fikirler ortaya koyar. O tüm halkın vasat bir düzeyde eğitilmesi yerine halk içinden seçilmiş daha az sayıdaki insanın yüksek düzeyde eğitilmesini savunur.
Örneğin Turhan, okuma yazma seferberliğine karşı olmamakla birlikte bir ülkede batılılaşma ve kalkınmanın ilk eğitimin ya da okuma yazmanın yaygınlaştırılmasıyla başarılamayacağını savunur. Turhan’a göre ülkenin kıt kaynaklarını bu alanlara harcamak yerine Avrupa ve Amerika’ya öğrenci gönderip oralarda yetişen öğrenciler sayesinde ülkemizde araştırma enstitüleri kurmak ülkenin kalkınması ve batılılaşması açısından daha büyük faydalar sağlayacaktır.
Çünkü hiçbir Avrupa ülkesi ilerlemesini ilk eğitime ya da okuma yazma oranına borçlu değildir. Aksine bu ülkelerde ilk eğitimin yaygınlaşması ya da okuma yazma oranın yüksekliği belirli bir iktisadi refahın ve bilimsel gelişmenin sonucu olarak ortaya çıkmıştır.
Başka bir deyişle ilk eğitim ve okuma yazma oranı, hiçbir ülkede iktisadi ve bilimsel gelişmeyi hazırlamamış; aksine bu gelişmelerin ardından yavaş yavaş gelişmiştir.
Turhan bu düşüncesine paralel olarak ülkeler arasında gelişmişlik farkı doğuran şeyin halk tabakaları değil, aydınlar olduğunu savunmuştur. Bu açıdan bakıldığında Turhan için Türkiye’nin geri kalmasının nedeni halkının cahilliği değil, aydınlarının hem sayı bakımından hem de nitelik bakımından eksik ve yetersiz olmasıdır.
Ülkede bilim ve bilimsel düşünce gelişmediği müddetçe Batılılaşmanın da gerçekleşemeyeceğini savunan Turhan’ın Batı medeniyetinden anladığı şey, bilim, bilimin hayata uyarlanmasını ifade eden teknik ve insan haklarını teminat altına alan hukuk ve özgürlüktür.