Kutuplaşma Teorisi, gelişmiş ülkeler ile az gelişmiş ülkelerin birbirleriyle serbest ticaret yapmalarının az gelişmiş ülkeler aleyhine işleyeceğini savunan iktisat yaklaşımıdır.
Peki Kutuplaşma Teorisi kimin teorisidir? Kutuplaşma Teorisi, İsveçli iktisatçı Gunnar Myrdal‘in teorisidir ve 1959 yılında ortaya atılmıştır. Bu teoriye göre, gelişmiş ülkelerle azgelişmiş ülkeler arasındaki iktisadi birlik ve serbest ticaret, azgelişmiş ülkeler aleyhine işler. Sonuçta zengin ülkeler daha zengin, fakir ülkeler ise daha fakir olur. Fakir ülkelerde refah kaybı yaşanır.
Gunnar Myrdal, farklı gelişmişlik düzeyine sahip iki ülke arasındaki ticaretin daha az gelişmiş olanın aleyhine işlemesinin iki temel nedeni olduğunu söyler. Bunlar:
1) Daha az gelişmiş olan ülkenin sanayisi, daha gelişmiş olan ülkenin sanayisiyle rekabet edecek güce sahip değildir. Bu nedenle az gelişmiş olan ülkenin sanayisi, kısa bir süre sonra gelişmiş ülkelerin sanayisiyle rekabet edemeyerek çökecektir.
2) Gelişmiş ve azgelişmiş ülkeler arasında yaşanan serbest ticaretin sonucunda, az gelişmiş olan ülkedeki zaten az sayıda olan bazı üretim faktörleri (nitelikli işgücü ve sermaye gibi) gelişmiş olan ülkeye göç eder. Sonuç olarak, nitelikli üretim faktörlerini gelişmiş olan ülkelere kaptıran az gelişmiş ülkelerin üretim potansiyelleri, bu ilişkiden zarar görür. Böylece zamanla bu ülke ile gelişmiş ülkeler arasındaki gelişmişlik farkı daha da açılır.