D-8 Forumu, 15 Haziran 1997’de İslam ülkeleri arasındaki işbirliğini arttırmak için kurulmuştur. Türkiye, İran, Pakistan, Bangladeş, Malezya, Endonezya, Mısır ve Nijerya’dan oluşur.
Necmettin Erbakan, Başbakan olarak 54. Hükümet’i kurduğu günlerde elindeki küçük bir altın parayı göstererek Ortak İslam Dinarından söz etmişti.
Bu açıklama Erbakan’ın, İslam ülkeleri arasında siyasi ve ekonomik bir birliktelik arzuladığının ifade etmekte ve bu konuyu 54. hükümetin önemli gündem maddelerinden biri yapmaktaydı.
Nitekim Başbakan Necmettin Erbakan’ın 10 Ağustos 1996’da çıktığı İran, Pakistan, Singapur, Malezya ve Endonezya’yı kapsayan ilk yurtdışı gezisinde ana gündem maddesi, İslam ülkeleri arasında işbirliği ve ortak bir ekonomik payda yaratmaktı.
22 Ekim 1996’da İstanbul’da toplanan Kalkınmada İşbirliği Konferansı’nda D-8’in kurulma çalışmaları başlatıldı.
Nihayet 15 Haziran 1997’de İstanbul’da Çırağan Sarayı’nda bir araya gelen Türkiye, İran, Pakistan, Bangladeş, Malezya, Endonezya, Mısır ve Nijerya devlet ve hükümet başkanları yeni bir perspektif arayışı amacıyla bir araya geldiklerini ve gelişmekte olan 8 ülke, D-8 yani Gelişen Sekiz Ülke adıyla bir forum oluşturduklarını ilan ettiler.
D-8 formunun amacı, büyük ekonomik potansiyele ve kaynaklara sahip 8 ülke arasında ticareti geliştirmek, çeşitlendirmek, uluslararası karar alma sürecinde birlikte hareket etmek olarak ilan edildi.
Ayrıca bölgesel değil, küresel bir hareket olduğunu vurgulayan D-8’in ilkeleri;
- Savaş değil, barış.
- Çatışma değil, diyalog.
- Çifte standart değil, adalet.
- Üstünlük değil, eşitlik.
- Sömürü değil, işbirliği olarak belirlenmiştir.
Yapılan işbirliği uyarınca, Türkiye sanayi ve çevre; Bangladeş kırsal kalkınma; Endonezya yoksullukla mücadele ve insan kaynakları; İran bilim ve teknoloji; Malezya finans, bankacılık ve özelleştirme; Mısır ticaret; Nijerya enerji; Pakistan ise tarım ve balıkçılık alanlarında koordinasyon görevi üstlenmiştir.
D-8’in ilan edilmesinin ardından Türkiye’de “eksen kayması” tartışmaları yaşanmaya başlamış, Başbakan Necmettin Erbakan’ın Türkiye’yi Batı’dan uzaklaştırmaya çalıştığı iddia edilmiştir.
D-8, hem 28 Şubat Süreci nedeniyle Erbakan’ın Başbakanlığının kısa sürmesi, hem de başka bazı nedenlerden ötürü kendisinden bekleneni veremedi.
En başta forumu meydana getiren ülkelerin dünya ticaretinden aldıkları payın ortalama yüzde 1’i bile bulmaması, onu ekonomik bir güç olmaktan alıkoyuyordu. Askeri açıdan ise hiçbir ülke Batı’ya alternatif yaratacak bir silah gücüne sahip değildi.
Ancak tüm bunlara rağmen D-8, yine de bir çabayı simgelemesi bakımından varlığına devam etti.
2008 yılında, D-8 daimi sekretaryasının İstanbul’da konuşlandırılmasına karar verildi.