1) İtalya’nın roma kentinde doğan ve efsaneye göre kral Romulus tarafından kurulan Roma İmparatorluğu, sınırlarını kısa süre içerisinde genişleterek antik dünyanın en büyük imparatorluğu haline geldi.
2) Roma İmparatorluğunun özellikle ilk iki yüzyılı, imparatorluğun hâkimiyet kurduğu topraklar için bir barış ve huzur ortamı oldu. Bu nedenle imparatorluğun bu dönemi, “Pax Romana” yani “Roma Barışı”olarak adlandırıldı.
3) Roma İmparatorluğu öylesine geniş sınırlara ulaşmıştı ki, bugünkü sınırlar göz önüne alındığında Türkiye, Mısır, Yunanistan, İtalya, Almanya Fransa, İngiltere, İspanya ve Portekiz gibi pek çok ülke, Roma İmparatorluğunun sınırları içindeydi.
4) Roma İmparatorluğu bu geniş sınırları yönetebilmek için 275 yılında Batı Roma ve Bizans İmparatorluğu olarak bilinene Doğru Roma İmparatorluğu olmak üzere ikiye ayrıldı. Batı Roma İmparatorluğu yaklaşık 500 sene ayakta kaldı ve milattan sonra 476’da İmparator Romulus Augustus döneminde tarihe karıştı.
5) Yunan ve Anadolu topraklarını içine alan Doğu Roma İmparatorluğu ise Fatih Sultan Mehmet’in 1453’de İstanbul’u fethederek kendisine son vermesine dek, yaklaşık bin yıldan daha fazla süre ayakta kalacaktı.
6) Roma İmparatorluğunun resmi dili Latince olmakla birlikte, Yunancada ikinci bir önemli dil olarak varlığını sürdürmüştür.
7) Roma’da felsefi alanla antik Yunan’la boy ölçüşebilecek bir gelişme yaşanmamıştır. Romalı seçkinler Antik Yunan felsefesinin değerini bilmekle birlikte onun üstüne kayda değer bir katkıda bulunmadılar. Roma daha çok hayata doğrudan uygulanabilen pratik gelişmelerin yaşandığı bir yer oldu. Bu pratik gelişmelerden en önemlisi hiç şüphe yok ki, Roma Hukukuydu. Roma İmparatorluğu geniş topraklarını idare edebilmek adına hukukta ve yönetim alanında önemli ilerlemeler sağlamış, aynı zamanda çağının en büyük askeri gücünü oluşturmuştur. Romanın özellikle hukuk alanındaki ilerlemesi önemlidir. Keza “Roma Hukuku” bugünün hukuk fakültelerinde dahi temel derslerden biri olarak okutulmaktadır.
8) Yollar, şehirler, su kemerleri, köprüler ve etkileyici kamu binaları inşa eden Romalılar; mühendislik, mimarlık ve şehircilik gibi alanlarda da önemli ilerlemeler kaydetmiştir. Romalılardan kalan bu eserlerden bazıları günümüzde bile görülebilmektedir.
9) İmparatorluktan günümüze kalan en önemli yapı, hiç şüphe yok ki, İtalya’nın başkenti Roma’da bulunan Kolezyum’dur. Burası Romalıların ünlü gladyatör dövüşlerini izledikleri, ayrıca başka sportif ve sanatsal etkinliklere de ev sahipliği yapan büyük bir amfi tiyatrodur.
10) Roma İmparatorluğu, ilk dönemlerinde Hristiyanlığın yayılmasını engellemeye çalışsa da, daha sonra Hristiyanlığa karşı olan tutumunu yumuşatmış ve milattan sonra 312’de İmparator Konstantin zamanında Hristiyanlığı resmi din olarak benimsemiştir.
11) Çok büyük bir medeniyet yaratmış olan Roma İmparatorluğunun 476 yılında yıkılması, uygarlık tarihinde antik dönemin sonunu ve Ortaçağın başlangıcını simgeler. İmparatorluğun yıkılmasıyla Avrupa için Ortaçağ ın başladığı varsayılır. Romanın çökmesi, Avrupa’nın sosyal ve siyasal düzeninde öylesine bir gerileme yaratmıştır ki, Romanın çökmesiyle girilen döneme aynı zamanda karanlık çağ da denilmektedir. Karanlık çağ ya da Ortaçağ olarak bilinen bu dönem neredeyse bin yıl sürmüştür.